آموزش تعویض فیلتر روغن سریع و آسان با بهترین آچارهای فیلتر روغن

تعویض فیلتر روغن یکی از ضروری‌ترین اقدامات در نگهداری خودرو است. فیلتر روغن یکی از قطعات مصرفی موتور محسوب می‌شود که وظیفه تصفیه و پاک‌سازی روغن موتور را بر عهده دارد. بدون وجود این قطعه، روانکاری مناسب انجام نمی‌شود و ذرات آلودگی و فلزات ریز وارد چرخه روغن می‌شوند.

با گذشت زمان، الیاف فیلتر آغشته به دوده، ذرات فلزی و آلودگی‌های حاصل از احتراق می‌شوند. اگر تعویض فیلتر روغن در زمان مناسب انجام نشود، گردش روغن کاهش یافته و موتور در معرض سایش، کاهش عملکرد و داغ شدن قرار می‌گیرد. به همین دلیل، انجام این کار در فواصل منظم باعث افزایش عمر موتور، حفظ راندمان و کاهش هزینه‌های تعمیراتی می‌شود.

فیلتر روغن چیست و چرا باید تعویض شود؟

فیلتر روغن یکی از قطعات حیاتی در سیستم روانکاری موتور است که وظیفه دارد ناخالصی‌ها و ذرات آلاینده را از روغن موتور جدا کند. این قطعه معمولاً به شکل محفظه‌ای استوانه‌ای در مسیر گردش روغن قرار گرفته و از لایه‌های کاغذی مخصوص و سوپاپ‌های داخلی تشکیل شده است.

در هنگام کارکرد موتور، ذرات فلزی، دوده حاصل از احتراق و گرد و غبار در روغن تجمع پیدا می‌کنند. اگر این ذرات وارد مجاری روغن شوند، باعث سایش یاتاقان‌ها، کاهش عملکرد موتور و افزایش دما می‌شوند. در چنین شرایطی، نبود فیلتر سالم می‌تواند به آسیب‌های جدی و پرهزینه منجر شود.

ساختار فیلتر روغن

هنگامی که منافذ فیلتر مسدود می‌شوند، روغن بدون تصفیه وارد موتور می‌شود و این موضوع باعث کاهش راندمان و افزایش دمای موتور خواهد شد. به همین دلیل، تعویض فیلتر روغن به‌صورت منظم اهمیت زیادی دارد.

با انجام تعویض فیلتر روغن در فواصل زمانی استاندارد، موتور خودرو در دمای نرمال کار می‌کند، مصرف سوخت کاهش می‌یابد و عمر قطعات افزایش پیدا می‌کند.

چه زمانی فیلتر روغن را عوض کنیم ؟

یکی از مهم‌ترین نکات در نگهداری خودرو، رعایت زمان تعویض فیلتر روغن است. بیشتر کارشناسان خودرو توصیه می‌کنند که فیلتر روغن همزمان با تعویض روغن موتور عوض شود. دلیل این توصیه ساده است: فیلتر قدیمی پر از ذرات دوده، فلز و آلودگی است و در صورت استفاده مجدد، کارایی روغن تازه را کاهش می‌دهد.

معیارهای عمومی برای زمان تعویض فیلتر روغن

به‌صورت کلی، بازهٔ تعویض فیلتر روغن بسته به نوع خودرو، کیفیت روغن و شرایط رانندگی متفاوت است. در بیشتر خودروها، بهترین زمان برای تعویض بین ۵٬۰۰۰ تا ۷٬۰۰۰ کیلومتر یا هر شش ماه یک‌بار است. در برخی خودروهای جدیدتر، این عدد ممکن است به ۱۰٬۰۰۰ کیلومتر نیز برسد، اما در شرایط سخت رانندگی مانند ترافیک سنگین یا آب‌وهوای بسیار گرم، این فاصله باید کمتر شود.

در شرایط سخت مانند رانندگی در جاده‌های خاکی، بکسل کردن تریلر، یا حرکت‌های مکرر در ترافیک، فیلتر زودتر کثیف می‌شود. در این حالت، تعویض فیلتر روغن در هر ۵٬۰۰۰ کیلومتر یا حتی زودتر، برای حفظ سلامت موتور ضروری است.

چک لیست علائم تعویض فیلتر روغن

اگر در زمان مناسب اقدام نکنید، علائم هشداردهنده‌ای ظاهر می‌شوند. شناخت این نشانه‌ها به شما کمک می‌کند تا از خرابی‌های پرهزینه جلوگیری کنید.

در صورت مشاهده هر یک از این علائم، لازم است تعویض فیلتر روغن را بدون تأخیر انجام دهید تا از آسیب‌های جدی به موتور جلوگیری شود.

زمان تعویض فیلتر روغن در خودروهای ایرانی

بسته به مدل خودرو، زمان تعویض ممکن است کمی متفاوت باشد. در جدول زیر، بازه‌های تقریبی زمان تعویض فیلتر روغن تیبا، سمند، کوییک، پژو ۲۰۶، پراید و دنا آورده شده است.

چرا زمان تعویض فیلتر روغن اهمیت دارد؟

فیلتر روغن همانند نگهبان موتور عمل می‌کند. اگر دیر تعویض شود، مسیر روغن مسدود شده و روغن تصفیه‌نشده وارد موتور می‌شود. در نتیجه، یاتاقان‌ها سریع‌تر ساییده می‌شوند، دمای موتور بالا می‌رود و هزینه‌های تعمیر به‌طور چشمگیری افزایش می‌یابد.

با رعایت زمان تعویض فیلتر روغن، می‌توانید:

• عملکرد موتور را در بهترین حالت حفظ کنید،

• مصرف سوخت را کاهش دهید،

• از فرسایش قطعات داخلی جلوگیری کنید،

• و عمر مفید موتور را چند برابر افزایش دهید.

مراحل تعویض فیلتر روغن با آچار

تعویض فیلتر روغن کار پیچیده‌ای نیست، اما باید اصول ایمنی را رعایت کرد. مراحل زیر بر اساس راهنمای بهران‌فیلتر و کدهای تعمیراتی تنظیم شده است :

آماده‌سازی و رعایت نکات ایمنی

قبل از شروع کار، خودرو را روی سطحی صاف پارک کرده و موتور را خاموش کنید تا کمی خنک شود. سپس با استفاده از جک و خرک، خودرو را بالا ببرید تا به پیچ کارتر دسترسی پیدا کنید. حتماً از دستکش و عینک ایمنی استفاده کنید تا از تماس با روغن داغ یا فلزات جلوگیری شود. این مرحله برای حفظ ایمنی و جلوگیری از آسیب به موتور بسیار مهم است.

تخلیه کامل روغن موتور

در این مرحله باید روغن کهنه را از موتور خارج کنید. سینی زیر موتور را بردارید و ظرفی زیر پیچ کارتر قرار دهید. پیچ کارتر را با آچار مناسب باز کنید تا روغن کاملاً تخلیه شود. بعد از اتمام تخلیه، پیچ را تمیز کرده و محکم ببندید. توجه داشته باشید که تخلیه کامل روغن کهنه باعث عملکرد بهتر روغن جدید و جلوگیری از آلودگی می‌شود.

باز کردن فیلتر روغن قدیمی

با استفاده از آچار فیلتر روغن مناسب، فیلتر قدیمی را در خلاف جهت عقربه‌های ساعت بچرخانید و جدا کنید. اگر فیلتر سفت است، از نوع تسمه‌ای یا زنجیری آچار استفاده کنید تا پایه آسیب نبیند. دقت کنید که حلقهٔ لاستیکی فیلتر در جای خود باقی نمانده باشد، زیرا وجود آن باعث نشتی در فیلتر جدید می‌شود.

آماده‌سازی فیلتر جدید

قبل از نصب، حلقهٔ لاستیکی فیلتر جدید را با کمی روغن تازه چرب کنید تا هنگام بستن، به‌خوبی آب‌بندی شود. این کار مانع نشت روغن در زمان روشن شدن موتور می‌شود و باعث عمر بیشتر فیلتر خواهد شد.

نصب فیلتر روغن جدید

فیلتر جدید را روی پایه قرار دهید و با دست بچرخانید تا کاملاً بنشیند. پس از آن، حدود یک‌چهارم دور دیگر با آچار سفت کنید. دقت کنید فشار بیش از حد به فیلتر وارد نکنید چون باعث آسیب به رزوه‌ها و نشت روغن می‌شود. در این مرحله فیلتر باید محکم ولی بدون فشار زیاد بسته شود.

افزودن روغن جدید و بررسی نهایی

درپوش بالای موتور را باز کنید و مقدار روغن جدید را طبق دفترچه راهنمای خودرو بریزید. با استفاده از گیج اندازه‌گیری روغن، سطح آن را کنترل کنید تا بین علامت Min و Max باشد. موتور را روشن کرده، چند دقیقه کار کند و نشتی احتمالی را بررسی کنید. سپس موتور را خاموش کرده و دوباره سطح روغن را بررسی کنید تا مطمئن شوید مقدار آن مناسب است.

لیست ابزار و آچارهای مورد نیاز برای تعویض فیلتر روغن

تعویض فیلتر روغن بدون آچار مرحله به مرحله

گاهی ممکن است در زمان تعویض فیلتر روغن به آچار مخصوص دسترسی نداشته باشید. در چنین شرایطی می‌توان از ابزارهای ساده و روش‌های دستی استفاده کرد، اما باید توجه داشت که این روش‌ها تنها برای مواقع اضطراری مناسب هستند و نباید به‌صورت دائم انجام شوند.

در این حالت، طبق توصیهٔ منابع فنی مانند آسیا فیلتر، می‌توانید از یک پیچ‌گوشتی بلند یا میلهٔ فلزی نازک برای باز کردن فیلتر استفاده کنید. کافی است با دقت، پیچ‌گوشتی را از پهلو وارد بدنهٔ فلزی فیلتر کنید و با حرکات آرام و چرخشی، آن را خلاف جهت عقربهٔ ساعت بچرخانید تا باز شود. هنگام انجام این کار، حتماً از دستکش و عینک ایمنی استفاده کنید و ظرفی زیر موتور قرار دهید تا روغن باقی‌مانده در فیلتر روی زمین نریزد.

⚠️ نکتهٔ مهم: اگر در این روش فیلتر خیلی سفت باشد یا پایه‌اش در معرض ضربه قرار گیرد، ممکن است رزوه‌ها یا محل اتصال آسیب ببیند. بنابراین همیشه توصیه می‌شود از آچار مخصوص فیلتر روغن استفاده کنید تا تعویض با دقت، تمیزی و ایمنی بیشتری انجام شود.

در نهایت، پس از باز کردن فیلتر قدیمی، فیلتر جدید را مانند روش استاندارد نصب کنید:

• حلقه لاستیکی فیلتر جدید را با کمی روغن تازه چرب کنید.

• آن را به صورت دستی روی پایه ببندید.

• سپس حدود یک‌چهارم دور با آچار یا دست محکم‌تر کنید تا آب‌بندی کامل انجام شود.

با رعایت این مراحل، می‌توانید در مواقع اضطراری تعویض فیلتر روغن بدون آچار را انجام دهید، اما برای حفظ سلامت موتور، همواره بهتر است از آچارهای حرفه‌ای موجود در سایت ابزار ماشین استفاده کنید تا از هرگونه آسیب احتمالی جلوگیری شود.

سوالات متداول درباره تعویض فیلتر روغن

زمان تعویض فیلتر روغن چه موقع است؟

به طور معمول، تعویض فیلتر روغن همزمان با تعویض روغن موتور انجام می‌شود. بازهٔ رایج برای خودروهای سواری بین ۵٬۰۰۰ تا ۷٬۰۰۰ کیلومتر یا هر شش ماه است. در شرایط رانندگی سخت، مثل ترافیک سنگین یا مسیرهای خاکی، این فاصله کوتاه‌تر می‌شود تا سلامت موتور حفظ شود.

آیا می‌توان فیلتر روغن را بدون آچار تعویض کرد؟

در مواقع اضطراری، می‌توان فیلتر را با یک پیچ‌گوشتی یا میلهٔ فلزی باز کرد و سپس فیلتر جدید را نصب نمود. اما این روش خطرناک است و ممکن است پایه فیلتر آسیب ببیند. همیشه توصیه می‌شود از آچار فیلتر روغن سه‌پایه، مگنتی یا کاسه‌ای استفاده کنید تا کار سریع، ایمن و تمیز انجام شود.

تعویض فیلتر روغن تیبا چگونه انجام می‌شود؟

برای تیبا، هر زمان که روغن موتور تعویض می‌شود، فیلتر روغن تیبا نیز باید عوض شود. معمولاً بازهٔ ۵٬۰۰۰ تا ۶٬۰۰۰ کیلومتر مناسب است. فیلتر در سمت راست موتور و نزدیک کارتر قرار دارد و بهترین دسترسی با آچار سه‌پایه فراهم می‌شود.

زمان تعویض فیلتر روغن سمند و دنا (EF7)

در خودروهای سمند و دنا موتور EF7، فیلتر روغن معمولاً هر ۵٬۰۰۰ تا ۷٬۰۰۰ کیلومتر یا هر شش ماه تعویض می‌شود. در شرایط رانندگی دشوار یا آب‌وهوای شدید، این فاصله کوتاه‌تر می‌شود. فیلتر در کنار بلوک موتور و قابل دسترسی از زیر خودرو قرار دارد.

زمان تعویض فیلتر روغن کوییک چیست؟

فیلتر روغن کوییک باید همراه با هر بار تعویض روغن عوض شود. بازه معمول ۵٬۰۰۰ تا ۶٬۰۰۰ کیلومتر است، اما در شرایط سخت رانندگی ممکن است کمتر شود. محل فیلتر در جلوی موتور و دسترسی آسان از پایین خودرو است؛ استفاده از آچار سه‌پایه یا مگنتی توصیه می‌شود.

فیلتر روغن پراید کجاست؟

فیلتر روغن پراید روی بلوک موتور و سمت راست، نزدیک تسمه دینام قرار دارد. برای تعویض، معمولاً باید از زیر خودرو کار کنید. فیلتر پراید هر ۶٬۰۰۰ تا ۸٬۰۰۰ کیلومتر همراه با روغن تعویض می‌شود و در شهرهای پرترافیک این فاصله کوتاه‌تر است.

آیا لازم است همیشه همزمان با تعویض روغن، فیلتر روغن عوض شود؟

بله. تعویض فیلتر همزمان با روغن تازه، از آلودگی روغن جلوگیری کرده و عمر موتور را افزایش می‌دهد. تنها در شرایط خاص، اگر فیلتر قبلی هنوز تمیز باشد، ممکن است برای دوره کوتاه از آن استفاده شود، اما توصیه اصلی تعویض همزمان است.

جمع‌بندی

تعویض به‌موقع فیلتر روغن برای افزایش عمر موتور و حفظ کیفیت روغن ضروری است. استفاده از آچار فیلتر روغن مناسب روند تعویض را راحت و ایمن می‌کند. در فروشگاه ابزار ماشین می‌توانید انواع آچارهای فیلتر بازکن برندهای Force، Hezburn و DanaPlus را با کیفیت بالا و تنوع کامل مشاهده و خریداری کنید. برای دیدن محصولات و انتخاب آچار مناسب، به صفحه خرید آچار فیلتر بازکن مراجعه کنید.